CNG Dönüşüm

CNG Dönüşüm | CNG Dönüşüm Fiyatları ve Dönüşüm Kiti

CNG dönüşüm dendiğinde, sıkıştırılmış doğalgaz kullanmak üzere üretilmemiş olan araçların, bu yakıttan faydalanacak şekilde dönüşüm geçirmesi anlaşılmaktadır. Yani yakıt olarak benzin, motorin (dizel) ya LPG kullanan araçların CNG kullanacak donanımlara sahip olmasıdır. Araçlar CNG dönüşüm yapılarak daha ekonomik ve çevreci bir özellik kazanırlar. Özellikle kent içi toplu taşıma ve şehirlerarası otobüsler, kamyon ve TIR’lar, taksiler hatta personel ve öğrenci taşıma servisleri gibi ticari özellik taşıyan araçlarda kullanıldığında daha yüksek kazançlar sağlarlar.

CNG dönüşüm nasıl yapılır, fiyatları ne kadardır, CNG dönüşüm maliyeti ne kadardır gibi sorulara bu yazımızda yanıt vereceğiz.

Ama öncelikle CNG nedir?  hangi araçlarda kullanılabilir, doğalgaz kullanmanın avantajları nelerdir gibi konulara ışık tutalım…

CNG YAKIT NEDİR?

CNG gaz yani sıkıştırılmış doğalgaz benzin, dizel ya da LPG yerine kullanılabilen alternatif bir yakıttır.

Sıkıştırılmış doğalgaz, doğalgazın özel stok ünitelerine sıkıştırılarak doldurulmuş halidir. Doğalgazın (metan) hacminin yüzde 1’inden daha azına sıkıştırılmasıyla yapılan CNG yakıtı, toksik olmadığı ve yeraltı suyunu kirletmediği için benzin ve dizelden daha güvenli ve temizdir.

CNG yaklaşık 2000-3600 psi basınca kadar sıkıştırılarak basınçlı kaplarda saklanan ve kullanıma sunulan doğalgazdır.  Bu işlem ile yüksek miktarda doğalgaz, yüksek basınç altında depolanıp kolaylıkla taşınabilir hale gelmektedir.

CNG KULLANAN ARAÇLAR

Otomotiv sanayisinde her türlü araçlarda kullanılan CNG, TIR, kamyon, kamyonet, otobüs, minibüs, araba gibi her türlü ulaşım aracında yakıt olarak kullanılabilir.  Günümüzde; CNG’li araçlar arasında;

• Otomobiller,
• Şehir içi ve şehirlerarası otobüsler,
• Şehir içi lojistik araçları, araç filoları,
• Çöp kamyonu, yol süpürgesi gibi araçlar,
• Ağır vasıtalar, askeri ve kamu hizmet araçları,
• Tekne, feribot, deniz taksiler,
• Trenler, motorsikletler, triportörler,
• Uçaklar ve her türlü apron araçları,
• İş makineleri ve hafriyat kamyon filoları, forkliftler bulunmaktadır.

2019 yılı itibariyle dünyada 28 milyondan fazla araçta CNG kullanılmaktadır. CNG ile çalışan araçların en çok olduğu ülkeler 5 milyon adet ile Çin, 4 milyon adet ile İran, 3 milyon adet ile Hindistan, Pakistan  ve Arjantin, 1.8  milyon adet ile Brezilya 1 milyon adet ile ve İtalya oldu. Amerika’da 150 bin, Almanya’da ise 100 bin araç CNG ile çalışırken Türkiye’de bu rakam 4 binler civarında seyrederken, söz konusu araçların tamamına yakın bir kısmını belediyelerin filosundaki otobüsler oluşturmaktadır.

NEDEN CNG DÖNÜŞÜM

CNG dönüşüm için çok geçerli sebepler bulunmaktadır.

Yandıklarında ortaya çıkan enerji olarak doğal gaz diğer yakıtlar ile kıyaslandığında ;
1 m3  CNG 1,05 lt benzine, 1 lt motorine ve 1,3 lt LPG ‘ye eşdeğerdir.
Bu rakamlara göre de en tasarruflu, en güvenilir, en konforlu, en ekonomik, en temiz yakıt CNG ‘dir. Benzin, LPG ve mazot ile karşılaştırıldığında elde edilen tasarruf maksimum düzeydedir. Yani doğal gaz benzine oranla yüzde 62, mazot ve LPG’ye oranla yüzde 40 daha fazla tasarruf sağlamaktadır.

Doğalgazla çalışan bir motor diğer yakıtları kullanan motorlara göre daha dayanıklı ve daha uzun ömürlü olmaktadır. Doğal gaz temiz yanan bir yakıt olduğundan araç bakımlarını azaltmaktadır. Bakım masrafları azdır. Ayrıca en çevreci yakıt olarak kabul edilen CNG bu nedenlerle günümüzde çevre kirliliğine karşı duyarlı pek çok ülkede otobüs, taksi ve toplu taşıma araçlarında yoğun olarak kullanılmaktadır.

CNG ARAÇ DÖNÜŞÜMÜ

CNG dönüşümü şehiriçi ve şehirlerarası otobüsler, kamyon, TIR, taksi, minibüs gibi ticari araçlar ile bireysel kullanılan otomobillere yapılabilmektedir. CNG tüpünün bagajda kapladığı yer fazla olduğu için otomobillerde kullanımı daha sınırlı kalmıştır.

CNG DÖNÜŞÜM KİTİ

CNG dönüşümü bu iş için üretilmiş kitler vasıtasıyla yapılır. Kit, motora doğalgaz depolayan ve dağıtan bileşenlerden oluşmaktadır.

CNG kit benzinli ve dizel motorlara uygulanır ve konunun uzmanının dizel ya da benzinli aracı CNG’li araca dönüştürmesini sağlar. Kit istendiğinde çıkarılarak aracın sadece benzinle çalışması yeniden sağlanabilir.

Dönüşümün yapılacağı aracın türü, kullanılacak CNG dönüşüm kitini de belirler. Piyasada farklı markalarda çok sayıda CNG kiti ve şirket mevcuttur.

Benzinli motorlarda CNG dönüşüm kitleri yüzde 100 benzin veya yüzde 100 doğal gaz ile çalışır.

Motoru çalıştırmak için benzin kullanılır ve dönüşüm sistemi yakıtı doğal gazla çalıştırmak için birkaç dakika içinde otomatik olarak değiştirir.

CNG dönüşüm kitleri, İtalya’dan ABD’ye, Fransa’dan Rusya ve İngiltere’ye Hindistan, Pakistan, Çin, Yeni Zelanda kadar bir çok ülkede güvenle kullanılmaktadır.

DİZEL CNG DÖNÜŞÜMÜ

Dizel CNG dönüşümü yapılıyor mu? sorusu en çok cevap aran sorulardan biridir ve en çok gerçekleştirilen dönüşümdür.  Bu dönüşüm ile 1 litre dizel yakıt yerine 1.3 metreküp doğalgaz kullanılarak yüzde 40’lara varan yakıt tasarrufu sağlanabilir.

Dizel Motorlar CNG dönüşüm kitleri hem dizel hem de doğal gazın bir karışımını birleştirir. Buna çift yakıtlı CNG dönüşümleri denir.

LPG ‘DEN CNG’YE DÖNÜŞÜM

LPG’den CNG’ye dönüşüm de gerçekleştirilebilen bir işlemdir. Bu dönüşümde tank, regülatör ve boruların değişmesi gerekmektedir.  Dönüşüm sonrası araçta dizel CNG dönüşümüne yakın oranlarda tasarruf  sağlanabiliyor.

NASIL ÇALIŞIR?

Araç dönüşümünde 3 ana bileşen

• Düşük basınçlı CNG Dönüşüm Sistemi
• CNG Tankı
• Yüksek basınçlı parçalar

CNG tankı aracın bagajına, kamyonun yatağına, aracın altına, kabinin arkasına veya aracın üzerine sabitlenir. CNG tankından, doğalgaz regülatörüne aktarılan CNG’yi yönlendirmek ve temizlemek için bir yüksek basınçlı yakıt yuvası, yakıt filtresi, bağlantı parçaları ve bir CNG yakıt hattı monte edilir. Gaz kabul edilebilir bir basınca ulaştığında, doğal gazın  gaz yakıt enjeksiyon sistemine akışı serbest kalmış olur.

CNG DÖNÜŞÜM FİYATLARI

CNG dönüşümünde fiyatlar, dönüşümü yapılacak aracın türü ve motor tipine göre değişmektedir. Dönüşüm maliyeti,  CNG tankı, elektronik kontrol ünitesi, regülâtör, gaz vanası, lamda sensörü, bujiler, bakır boru, pistonların genişletilmesi gibi bileşenler sonucunda ortaya çıkmaktadır ve genel olarak dönüşüm fiyatlarının yüksek olduğu algısı oluşmuştur. Ancak dönüşüm sonrası gerçekleşen tasarruf kısa sürede bu maliyeti amorti etmektedir.

CNG DÖNÜŞÜM SİSTEMLERİ FİYATLARI

CNG dönüşüm sistemleri fiyatları dizel araçlarda biraz daha yüksek kaldığı için dönüşüm şimdilik, TIR, kamyon şehir içi ve şehirlerarası otobüs firmaları tarafından ticari anlamda yapılan bir işlemdir. Türkiye’de henüz doğalgazlı otobüs üretimi yokken belediyelerin kullandığı otobüsler dönüşüm yapılarak kullanmaya başlanmıştı. Günümüzde ise Türkiye’de MAN, Temsa, Anadolu Isuzu, BMC, Güleryüz, Akia, Otokar ve TCV doğalgazlı otobüs üretmektedir. Öte yandan ağır ticari araçlarda da fabrika çıkışlı doğalgazlı araçlar günümüzde daha da artmıştır.

CNG DÖNÜŞÜM MALİYETİ

CNG dönüşüm maliyeti, dönüşümün yapılacağı araca ve aracın motor sistemine göre değişir demiştik. Bu maliyet aslında kabul edilebilir bir maliyettir. Çünkü benzine oranla yüzde 60 daha ekonomik olan CNG ‘yi kullanmak yarattığı tasarruf ile bu dönüşüm maliyetini karşılar niteliktedir. Çevreci olması ve aracın performansında dönüşüm nedeniyle bir azalma olmaması da cabası…